Świąteczne refleksje

 

Jak co roku początek maja to nasze narodowe święta. Święto patrona ludzi pracy, św. Józefa robotnika, to przypomnienie, że jest to kluczowa wartość dla człowieka. Praca jest błogosławieństwem dla konkretnego człowieka, dla rodziny oraz całych społeczeństw i narodów. Niestety wartość ludzkiej pracy była i jest często relatywizowana. Jest to zamach na jej godność. Ale tej pracy często poszukujemy. 

Orzeł biały, biało-czerwone barwy i ?Mazurek Dąbrowskiego? są symbolami Rzeczypospolitej Polskiej. Otaczanie czcią tych symboli jest prawem i obowiązkiem każdego obywatela RP. A naród jest wspólnotą osób. Stąd nasze powinności. Trzeba też szanować zbiorową pamięć o naszej historii. Do tego Opatrzność zadaje nam osobiste i zbiorowe powinności. Bo chodzi o dojrzały ład naszego życia narodowego i państwowego. Przywrócenie nam jedności. A jesteśmy niestety głęboko podzieleni. Dlatego przesłanie dla nas, ludzi XXI wieku to odnajdywać na wciąż i potwierdzać naszą tożsamość (JPII) w europejskiej rodzinie narodów.

Mija 19 lat obecności Polski w Unii Europejskiej. Do naszych regionów i samorządów trafiły miliardy euro, które dobrze spożytkowane tak bardzo zmieniają nasze małe ojczyzny. Ten niezwykle dodatni bilans naszego członkostwa w UE widać też w naszym miasteczku.

Przez prawie dwie dekady unijne dotacje uzupełniane wkładem własnym zmienią naszą wspólnotę. To są dziesiątki milionów złotych zainwestowanych w infrastrukturę komunalną, oświatę, drogi, obiekty sportowe i rekreacyjne. To wreszcie niezwykle potrzebne projekty rewitalizacyjne, inwestycje w rozwój źródeł OZE i termomodernizacje. To wreszcie  projekty społeczne i kolejna perspektywa na fundusze unijne. Ten rozwój wzmacniają też środki krajowe szczególnie w ostatnich latach. To tworzy obraz ogromnych przemian, także w Polsce Lokalnej. 

Możemy więc radośnie świętować kolejną rocznicę Narodowego Święta Konstytucji 3 Maja. Dzisiaj, współcześnie, realizujemy marzenia naszych przodków sprzed dwóch wieków. 

Karty historii Europy zapisane są chwalebnymi czynami wielkich synów naszego  narodu. Fundament dzisiejszego europejskiego domu tworzyli ludzie będący bohaterami zdarzeń, które w toku dziejów urosły do rangi ważnych symboli. Takim zweryfikowanym przez historię doniosłym wydarzeniem była Konstytucja 3 Maja 1791 roku - bardzo istotny, polski wkład w dziedzictwo Europy.  

Uchwalona 3 Maja 1791 roku Ustawa Rządowa, nazwana Konstytucją, była szczytowym osiągnięciem polskiej myśli politycznej XVIII wieku. Wieńczyła dzieło reform wiekopomnego Sejmu Czteroletniego. Czyniła naród suwerenem swoich praw. W okresie bardzo trudnym dla Polski wyrosła z serc i umysłów wielkich patriotów.  

Państwo, znajdujące się w głębokim kryzysie politycznym, wymagało zdecydowanych reform. To zadanie wzięli na siebie wybitni myśliciele epoki. Polskie elity polityczne i intelektualne zmierzały do poprawy systemu oświaty, ożywienia życia gospodarczego, a jednocześnie uporządkowanie systemu rządzenia państwem.  

Ich zwolennicy czerpali inspirację z tego, co działo się wówczas w Europie. W wielu państwach europejskich zwyciężały hasła wolności i demokracji. Również w stosunkach Polski i Rosji dały się zauważyć korzystne zmiany pozwalające na większa swobodę. Faktycznej poprawy sytuacji w Polsce można się było spodziewać tylko na skutek wyraźnego pęknięcia sojuszu trzech zaborów.  

Na tym gruncie pojawiły się głosy polskich pisarzy politycznych, którzy zachęcali Polaków, by myśleli oni o swojej niezależności i obrali i drogę naprawy.  

Uroczyste ogłoszenie Konstytucji 3 Maja poprzedzone zostało uchwaleniem 18 kwietnia 1791 Ustawy o Miastach. Dokument ten poświęcony był mieszczanom, mówił o ich prawach, takich jak nietykalność osobista, prawo piastowania urzędów i wyższych stanowisk w kapitułach kościelnych, mówił o prawie nabywania dóbr ziemskich, ograniczał wreszcie rolę i znaczenie szlachty.  

Ustawa Rządowa z 3 Maja 1791 roku była drugą konstytucją na świecie, po Konstytucji Stanów Zjednoczonych, a pierwszą na kontynencie europejskim. Wyprzedzała o cztery miesiące konstytucję francuską. W całej Europie wydarzenia w Polsce przyjęto z uznaniem, podziwiając zmysł polityczny Polaków.  

Ustawa Rządowa regulowała organizację władzy w państwie oraz prawa obowiązki obywateli. Dała początek nowej definicji narodu, według której tworzyła go już nie sama szlachta, lecz także mieszczanie i chłopi. Włościanie wzięci zostali pod opiekę prawa i rządu. Konstytucja wprowadziła radykalny program zmian i naprawy. Głosiła powstanie jednolitego Państwa Polskiego, znosiła wolną elekcję, wprowadzając dziedziczność tronu, proklamowała zasadę zwierzchnictwa narodu i trójpodziału władz. Decyzje w dwuizbowym sejmie miały zapadać w większości głosów, a dodatkowo sejm oprócz uprawnień legislacyjnych miał również prawo kontroli nad ministrami.

Wszystko odbyło się bez rewolucji, bez strzałów i ofiar w ludziach. Rzeczpospolita służyła światu wzorem i przykładem przeprowadzenia reform społecznych, państwowych i ustrojowych.  

Do odrodzenia się silnej i wolnej Polski nie pozwolili dopuścić jej sąsiedzi, ale do obalenia Konstytucji i dokonania drugiego rozbioru Polski przyczynili się także niektórzy Polacy, zawiązując konfederację w Targowicy. Przed Polską były 123 lata niewoli. Pomimo złożoności naszej narodowej historii, pamięć o Konstytucji 3 Maja przetrwała. Do niej nawiązywały kolejne pokolenia polskich patriotów. Ustawa pozostała powodem do dumy Polaków. Była wyrazem mądrości obywatelskiej o odpowiedzialności politycznej, które przyszły wprawdzie zbyt późno i nie zdołały zahamować upadku Polski, pozwalały jednak zrozumieć wartość nowoczesnego państwa, w którym wszyscy są równi wobec prawa. Państwa, w którym wszyscy są odpowiedzialni za jego byt. Dzisiaj, 232 lata od wydarzeń wieńczących Sejm Czteroletni, my - Polacy - jesteśmy liczącym się europejskim narodem, który potrafi w sytuacjach najtrudniejszych wznosić ważne i pozytywne wartości do dziejów naszego kontynentu. Historia wynagrodziła nas za to wolnością i demokracją. Jesteśmy pełnoprawnymi reprezentantami cywilizacji, której Polacy potrzebują, aby skutecznie rozwiązywać swoje współczesne problemy.  

Wśród epokowych przemian, które Polska zainicjowała, nie jesteśmy jednak wolni od niepokojów, wątpliwości, lęków i obaw. Wciąż szukamy politycznego i ekonomicznego kształtu suwerenności, jaka zasłużenie stała się naszym udziałem.

W 232 rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja słychać apel, by troska o dobro Polski i Polaków stała się wartością nadrzędną we wszystkich naszych działaniach, ponad różnice poglądów i podziały. Niech dobro ogółu stanie ponad naszymi ambicjami osobistymi. Należy wracać do cywilizowanego języka dyskusji. Niech wolność słowa zawsze łączy się z odpowiedzialnością. Potrzebujemy też kultury demokracji. 

Nasze Narodowe Święto przypada w szczególnie trudnym czasie. Za granicą wschodnią trwa barbarzyńska agresja na naszego sąsiada ? Ukrainę, która reformowała i wzmacniała swoją państwowość. Te wydarzenia przypominają nam słowa wielkiego Papieża Polaka, który mówił   ?? wolność nie jest dana raz na zawsze? Wolność jest zadaniem dla każdego z nas, w każdy czas do pielęgnowania przez każdego z Nas?.

To ciągła troska o Ojczyznę, także dbałość o dobro wspólne każdej małej Ojczyzny, jaką jest lokalna wspólnota samorządowa. To również solidarność z innymi, będącymi w potrzebie, tak jak obecnie naród ukraiński. Odbywamy więc lekcję odpowiedzialności za naszą Ojczyznę i ludzkiej solidarności. Do tego zobowiązuje nas dzieło synów narodu polskiego ? Konstytucja 3 Maja. 

Świętujmy więc, drodzy Mieszkańcy, z biało-czerwoną flagą, wspominając majową jutrzenkę, a także czcząc symbole narodowe; godło, barwy narodowe i hymn polski, pamiętając o szacunku nie tylko w świąteczne dni.